De wereld van werk is aan een radicale verandering toe. Geen enkele sector is veilig voor disruptie. De kern van de samenwerking in organisaties verloopt al honderd jaar onder de vorm van een hiërarchische organisatiestructuur en ook die staat al langer dan vandaag ter discussie. Wie gaat nu nog zeggen dat hij enorm uitkijkt om het komende jaar te werken in een traditionele top-down piramidestructuur? En als je in zo’n structuur werkt dan kijk je toch eerder uit naar het samenwerken met leuke collega’s in een job die je het gevoel geeft om met iets zinvol bezig te zijn. De hiërarchie en de politieke spelletjes die neem je er dan wel bij. Maar hoe lang nog?

Digitalisering, wat betekent het voor jou?

Vorig jaar eiste de digitalisering haar tol al tijdens de grote ontslaggolven bij ING, Caterpillar, Douwe Egberts, Makro, Axa, …In deze grote bedrijven blijven er na die ontslagen natuurlijk nog steeds mensen werken. Hoe zit het met hun beleving van de ‘Future of Work’? Over wat er met die achterblijvers gebeurt, daar wordt weinig over geschreven. Ik weet niet of zij enthousiast naar dit nieuwe jaar uitkijken met digitalisering, artificiële intelligentie of robotisering. Als je niet zelf voor één van de organisaties werkt waar die ontslagen al voelbaar zijn ben je dan niet een klein beetje bezorgd en ga je niet zelf nadenken over wat die digitalisering zal betekenen voor jouw job in het komende jaar? Dan maak je ook deel uit van een grote zwijgende massa van mensen die niet in de lucht springt wanneer je het woord ‘digitalisering’ uitspreekt. Je hoopt maar dat het nog lang wachten is of dat het je nooit overkomt. Ik begeleidde het afgelopen jaar een groep van hoog opgeleide IT Consultants met 20 jaar ervaring die zonder werk waren gevallen. Sommigen werkten al jaren in een outsourcing project bij een klant die zij nog meer als hun echte werkgever beschouwden. Toen werd er een reorganisatie gepland en plots was er geen werk meer voor hen. Ik vroeg hen of ze dit hadden zien aankomen? ‘Ja dat hadden ze al lang zien aankomen’ zeiden ze volmondig. Toch waren ze niet in actie geschoten om op voorhand iets te ondernemen. En deze mensen zaten dan nog in een sector die het dichtst bij de digitalisering aanleunt!

Het pure menselijke aspect blijft belangrijk

Waar je wel van wakker moet liggen is hoe je je job in 2017 meer ‘humaan’ kan maken en houden zodat je het kan blijven doen terwijl al die veranderingen op je afkomen. Want weglopen uit je werk kan of wil je niet. Ik krijg persoonlijk de kriebels van trendvoorspellers die in blogs of key notes enkel over digitalisering spreken alsof iedereen die aan het werk is van s ‘morgens tot s ‘avonds moet lopen te juichen van die trend. We hebben allemaal een takenpakket en dat moeten we elke dag afwerken. Voor de meesten onder ons komen er geleidelijk aan een aantal wijzigingen in het werk, niet drastisch. Als we dat goed kunnen bijhouden dan hoeven we ons ook geen zware zorgen te maken. Want ondanks het digitaliseren geloof ik nog steeds dat op het werk het menselijke aspect nodig is om een klant te behouden en te winnen. Of moet ik je er even aan laten herinneren hoe erg we het zelf vinden als we een doorschakelsysteem IVR (interactive voice response) moeten doorworstelen voor we een echte persoon aan de lijn krijgen omdat we een dringend telecomprobleem willen oplossen of omdat we geen beeld krijgen net wanneer we een belangrijke sportwedstrijd willen bekijken. Heb je al eens in een Formule 1 Hotel overnacht? Het concept bestaat nu al 25 jaar. De receptie is niet de hele dag bemand. Buiten de normale werkuren is er een selfservice machine in de buitenmuur of tussenhal beschikbaar waar met een creditcard ingecheckt kan worden. Als het robotiseren allemaal zo’n vaart zou lopen waarom zie ik dan dat het concept krimpt in plaats van groeit? Met het wegnemen van het menselijke aspect kan je de dienst wel goedkoper maken maar je neemt ook de charme weg. Al het routinematige, het automatische zonder gevoelens zal meer en meer overgenomen worden. Maar er zal echter ook een betere dienstverlening moeten komen waar er meer tijd is voor het pure menselijke contact.

Het humaniseren van het werk

De ‘Future of Work’ zal moeten gaan over hoe goed we het werk kunnen humaniseren: hoe ga je het werk meer werkbaar maken en hoe krijg je tegelijk een verhoging van de performantie. De integratie van technologie en menselijkheid dus. En die start vandaag. Je hoeft voor niets of niemand te wachten. Ik zie dit als een competentie die je vandaag al zelf kan aanleren zonder dat je over de technologie moet beschikken.

Recent stopte ik op weg naar Nederland bij een fastfood keten. Ik had honger, en ik had haast. In het restaurant bestelde ik aan een touchscreen mijn maaltijd. Het gaf me de tijd om rustig te bekijken wat er te eten was voor ik mijn keuze maakte. Ik vond het nadien leuk om geholpen te worden door een vriendelijke, relaxte medewerker die me de bestelling overhandigde. De mens kon dus meer mens zijn en de machine kon me beter door het bestelproces loodsen. Dit soort oplossingen is wat ik graag zie als voorbeeld van het humaniseren van werk.

Een traditionele jobbeschrijving heeft geen toegevoegde waarde meer

Hoe gaat HR helpen om dit humaniseren waar te maken dit jaar? Hoe gaan ze er bijvoorbeeld mee voor zorgen dat overenthousiaste techneuten en ingenieurs niet vergeten om het menselijke aspect te combineren met technologie?

Voor mij is de trend voor het komende jaar dat het werk gebaseerd op een jobbeschrijving zal verdwijnen en plaats zal maken voor het doorbreken van het indelen van werk gebaseerd op taken, rollen en resultaten. Het achterwege laten van de traditionele job invulling zal uiteindelijk voor meer tevredenheid zorgen omdat we aangesproken worden op wie we zijn en wat we kunnen en graag willen leren, dus meer op onze menselijkheid. Voor een snellere integratie van technologische toepassingen moeten we op deze manier onszelf niet in bescherming nemen. Enkel zo kunnen we zonder angst technologie zien als een partner om lastige routinematige taakonderdelen uit handen te nemen en ons menszijn te versterken en naar opdrachten uit te spelen. De jobbeschrijvingen op het werk doen ons in hokjes denken. Ze geven een valse illusie dat als het hokje beter afgebakend is dat we er ons dan veiliger in voelen. Geen enkel hokje is veilig, ook dat van de CEO niet. Echter die illusie hebben we al lang achterwege gelaten maar we hebben er nog te weinig iets voor in de plaats genomen. Als we het werk meer en meer gaan organiseren rond taken die dienen uitgevoerd te worden binnen een afgesproken kader dan is een grotere voldoening niet ver weg. Werknemers komen bijeen rond een opdracht en beslissen hoe ze die samen op de best mogelijke manier kunnen uitvoeren. Hierbij houden ze rekening met elkaars competenties, tijd, middelen, obstakels, doelstelling en positie. Technologie zal hierbij een belangrijk onderdeel spelen als het beschikbaar is of beschikbaar wordt.

Bij Dynamo werken we middenin de organisatie van de klant aan de uitdagingen van morgen. Niet zoals trendwatchers die aan de zijlijn staan te schreeuwen. We helpen het werk verdelen via job- en teamcrafting, we helpen teams om beter te verbinden, we helpen mensen om hun persoonlijk leiderschap aan te scherpen, we helpen … waar het kan op weg naar een mooie digitale en menselijke toekomst.